Moeder Iris

Iris Beerends is de moeder van Teun (7, autisme & een verstandelijke beperking). Toen Teun 1 jaar en 7 maanden oud was kreeg hij de diagnose autisme. ‘Mijn grote wens is dat ouders signalen van autisme sneller kunnen herkennen zodat ze ook eerder rekening kunnen houden met de behoeften van hun kind.’

Iris: “Al meteen na de geboorte had ik het gevoel dat er iets aan de hand was met Teun; dingen verliepen gewoon duidelijk anders dan bij mijn twee oudere kinderen. Hij sliep heel slecht en werd alleen rustig als ik hem voortdurend wiegde. Altijd hing hij in een draagzaak op mijn buik, ook tijdens de afwas.

Mijn grote wens is dat ouders signalen van autisme sneller kunnen herkennen’ 

Toen hij met acht maanden naar de crèche ging, viel mij ook daar het verschil met de andere kinderen meteen op. Teun lachte weinig, had weinig expressie in zijn gezicht, fladderde met zijn armen, stopte alles in zijn mond, was overgevoelig voor geluid en zonderde zichzelf standaard af van de groep.

Toen ik hier op de crèche mijn zorgen over uitte, zei de leidster onomwonden: ‘Wij vinden zijn ontwikkeling ook verontrustend.’ Ik dacht: yes, eindelijk wordt mijn gevoel bevestigd! De dag erna zat ik al bij de huisarts die mijn vermoeden van autisme meteen heel serieus nam. Hij zei: ‘Als jouw moedergevoel zegt dat er iets met je zoon aan de hand is, dan verwijs ik je door naar een kinderarts.’

Verleiden tot communicatie

Uiteindelijk kwam ik terecht bij een gespecialiseerd centrum waar inderdaad de diagnose autisme werd gesteld. Teun was op dat moment 1 jaar en 7 maanden oud – hij was de jongste die ze bij dat centrum ooit de diagnose hadden gegeven.

Op aanraden van het centrum schreef ik mij in voor een PRT-training* omdat Teuns  taalontwikkeling erg achterliep – hij brabbelde alleen nog maar wat. Anderhalf jaar lang heb ik deze training gevolgd en thuis in de praktijk gebracht in de hoop Teun te kunnen verleiden tot communicatie. Helaas sloeg de methode bij hem niet aan.

Daarna heb ik ook nog anderhalf jaar de PECS-methodiek** geprobeerd. Daar was hij aanvankelijk een stuk enthousiaster over, maar tot veel ontwikkeling kwam het helaas weer niet. Toch ben ik heel blij dat ik PRT en PECS heb geprobeerd, hoe tijdrovend het ook was. Ik wil straks niet terugkijken en concluderen dat ik tijdens de voor zijn ontwikkeling cruciale jaren niks heb gedaan.

Alert blijven

Op dit moment werkt Teun op zijn kinderdagcentrum op ons verzoek aan schoolse werkjes met het interventieprogramma TEACCH***. Hiermee ontwikkelt hij zichzelf gelukkig wél echt heel goed.  Sinds kort verrast hij ons door plotseling een nieuw woord uit te spreken, zoals laatst het woord ‘appelboom’. Ook herkent hij steeds meer letters die hij ook kan uitspreken.

Als ouders moet je zelf echt heel erg alert zijn of datgene wat je kind krijgt aangeboden ook goed past bij zijn ontwikkelingsniveau. Als wij niet hadden aangedrongen op het TEACCH-programma, had hij op het kinderdagcentrum alleen maar gespeeld.

Mijn grote wens is dat ouders signalen van autisme sneller kunnen herkennen zodat ze ook eerder rekening kunnen houden met de behoeften van hun kind. Mijn middelste zoon Cas (9) kreeg pas in groep 3 van de basisschool de diagnose PDD-NOS en ADHD.  Vanaf dat moment wist ik dat hij heel veel duidelijkheid en structuur nodig heeft, dat ik concreet moet zijn en géén vage woorden meer moet gebruiken als  ‘straks’ of ‘binnenkort’. Het resultaat is dat hij nu altijd precies weet waar hij aan toe is en mij niet langer zes keer dezelfde vraag hoeft te stellen. Ik zou tegen alle ouders die het gevoel hebben dat er iets niet klopt willen zeggen: kom in actie, je verliest er niks mee!’ ”

*Pivotal Response Treatment. Methode om contact, taal en communicatie bij kinderen met autisme (ASS) te verbeteren door uit te gaan van interesses van het kind.

**Picture  Exchange Communication System. Methode om contact, taal en communicatie bij kinderen met autisme (ASS) te verbeteren, waarbij plaatjes / pictogrammen als middel worden ingezet.

***Treatment and Education of Autistic and related Communication Handicapped Children. Doel van deze methode is het vergroten van individuele vaardigheden van kinderen met autisme (ASS) door hen een zeer gestructureerde omgeving te bieden waarbij visualisering en voorspelbaarheid centraal staan.

(Interview: Julie Wevers. Fotografie: Joris den Blaauwen)