VIPP-AUTI: “Het traject heeft ons veel nieuwe inzichten opgeleverd”

Sara en Sander volgden het VIPP-AUTI traject toen hun dochter Mirthe 2,5 jaar oud was. Mirthe had al heel jong kenmerken van autisme. VIPP-AUTI is een traject waarbij je, met videobeelden van (spel)momenten in de thuissituatie en feedback van een deskundige, op een andere manier naar het gedrag van je kind leert kijken. “Het heeft ons een nieuwe kijk op ons kind gegeven.”

Al vanaf de geboorte had Sara bij haar jongste dochter Mirthe het gevoel dat er iets niet klopte. “Mirthe is geboren met een chromosoomafwijking. Na verloop van tijd kreeg ik sterk het gevoel dat ze ook autisme.”

We kwamen terecht bij Karakter, centrum voor Kinder- en Jeugdpsychiatrie in Ede. “De behandelaar stelde met 95% zekerheid de diagnose autisme bij Mirthe en stelde voor een VIPP-AUTI traject te volgen. We hebben die hulp met beiden handen aangegrepen. Het was een tof traject, het heeft ons veel nieuwe inzichten opgeleverd.”

Aansluiten bij de behoeften van het kind

Marlies Hesselink, gezinsbehandelaar bij Karakter, begeleidde het VIPP-AUTI traject van Mirthe. Marlies: “VIPP-AUTI is een mooie eerste stap bij (een vermoeden) van autisme en geeft beter inzicht in welke vorm van behandeling/begeleiding daarna nodig zou zijn. VIPP-AUTI staat voor ‘Video feedback Intervention to Promote Positive Parenting Adapted to Autism’. Het is een kortdurende thuisbehandeling voor ouders en jonge kinderen (0-6 jaar) met (een vermoeden van) een diagnose in het autisme spectrum. Het traject helpt ouders op een positieve manier begrip en inzicht te krijgen in de autisme kenmerken van hun kind. Als je begrijpt waarom je kind iets (niet) doet, kun je beter aansluiten bij wat het kind nodig heeft.”

Tijdens zes bijeenkomsten komt Marlies bij gezinnen thuis. “Ik maak videobeelden tijdens spelmomenten en een eetmoment met het kind en geef na afloop feedback volgens een vast protocol. Het speelgoed en de (spel)momenten worden heel bewust gekozen om autisme kenmerken uit te lokken en gedrag te laten zien waarop ik ouders tips en aanwijzingen kan geven. Het is echt zorg op maat.”

Sara: “Mirthe had vaak problemen met eten. In een periode van ziekte kon ze gerust drie weken nauwelijks iets eten. Pas bij het bekijken van de video van zo’n eetmoment kwamen wij erachter dat ze wel degelijk eet alleen door de hectiek van de dag zagen we het niet goed. We ontdekten samen dat als we specifieke randvoorwaarden voor Mirthe scheppen, het eten wél goed gaat. Haar stoel moet bijvoorbeeld altijd op dezelfde plek staan en haar vork en lepel moeten op dezelfde plek liggen. En ze wil maar één keer opscheppen, meer eet ze niet. We moeten dus goed inschatten wat ze qua hoeveelheid nodig heeft. Als we heel strikt zijn, gaat het goed.”

Anders reageren

Marlies: “Geen kind met autisme is hetzelfde. Laatst begeleidde ik een jongetje van 3 jaar dat veel ‘gefladder’ zien. Zijn moeder zag dat niet, maar door het samen kijken naar de video-opnamen, ontdekten we dat hij dit stereotype gedrag liet zien als hij iets spannend vindt of ergens enthousiast over is. Als je dat als ouder herkent, reageer je anders op je kind. Een kind met autisme heeft vaak een vertraagde verwerking. Als een ouder dat niet weet, ben je geneigd andere vragen te stellen of zelf het antwoord te geven. Bij het zien van beelden leer je beter af te stemmen op het tempo en de behoefte van een kind.”

“Met VIPP-AUTI zetten we ouders in hun kracht. Ouders denken vaak dat een kind met autisme geen contact maakt, maar bij het zien van de videobeelden, zien ze dat hun kind wel degelijk contact maakt. Maar misschien op een andere manier dan je in eerste instantie verwacht. Die ontdekking geeft ouders een positieve boost en zelfvertrouwen.”

Van een afstandje kijken

Sara: “Ik vond het mooi hoe Marlies ons gezin respectvol begeleidde. Als ze binnenkwam, deed ze dat met een zekere afstand naar Mirthe. Ze gaf haar de ruimte en kwam steeds een stapje dichterbij. Dat voelde veilig voor Mirthe. Marlies bouwde op een natuurlijke manier een relatie op met Mirthe en liet háár leiden.”

Het objectieve blikveld van de ander heeft Sara en Sander ontzettend geholpen. “Durf kritisch te kijken naar je eigen kind. Je bent 24 uur per dag 7 dagen per week bij je kind. Daardoor kan er onbewust een ‘blinde vlek’ ontstaan. Voor mij is het gedrag van mijn kinderen en de manier waarop ze reageren heel normaal, maar als je van een afstandje kijkt, zie je andere dingen.”

“Wij zijn blij dat we het VIPP-AUTI traject hebben gevolgd toen Mirthe nog heel jong was. Het traject heeft ons geholpen anders naar onze dochter te kijken. Ik zou tegen andere ouders willen zeggen ‘volg je gevoel en vecht ervoor als je het gevoel hebt dat er iets niet klopt’. Mirthe is na het traject naar de Tureluur gegaan, een speciale opvang voor kinderen met (een vermoeden van) autisme. Daarna kon ze zo doorstromen naar de naastgelegen school voor speciaal onderwijs. Daar heeft ze helemaal haar plekje gevonden en daar zijn we dankbaar voor.”

Meer informatie over het VIPP-AUTI traject? 

VIPP-AUTI wordt op diverse locaties in het land aangeboden. Marlies Hesselink leidt zelf ook ambulante gezinsbehandelaars op voor het VIPP-AUTI traject. Deze trainingen worden verzorgd door de Karakter Academie. Meer informatie is te vinden op de website van Karakter.

Om privacyreden zijn de namen in dit artikel gefingeerd.

See also: Forms of treatment for young children with autism