Een ontspannen (zomer)vakantie met je kind met autisme
Met de zomervakantie voor de deur komen we meer en meer in de vakantiestemming. Maar een lange vakantie met een kind met autisme, kan ook een uitdaging zijn. Of je nu op reis gaat naar een onbekende bestemming, of lekker thuis blijft, het wegvallen van het normale dagritme betekent onzekerheid en onrust. Hoe zorg je ervoor dat je ook in de lange vakantieperiode je je kind met autisme een goede structuur in de dag kunt bieden?
Voor veel mensen staat ‘op vakantie gaan’ gelijk aan ontspanning en plezier. Een nieuwe omgeving, lekker niets doen en spontane acties. Voor gezinnen met een kind met autisme is dit allemaal vaak minder prettig. Gebrek aan structuur in de dag en een nieuwe omgeving met veel prikkels, kunnen zorgen voor stress. Kinderen met autisme raken hierdoor ‘ontregeld’.
Wij zelf hebben het geluk dat onze dochter Kyra best flexibel is ingesteld. Ze vindt een vast ritme prettig, maar kan zeker omgaan met onverwachte wendingen in de planning. Wel merken we altijd dat deze flexibiliteit voornamelijk geldt als wij erbij zijn, ze vertrouwt ons hierin als ouders volkomen. Een nieuwe omgeving is een ander verhaal. Als baby en jonge peuter, hebben we op vakantie vaak nachtenlang zitten waken naast Kyra’s bedje. Zowel het inslapen, als ook het doorslapen in de nacht, waren steevast een probleem voor haar. Dit zorgde er, door alle stress en vermoeidheid, vaak voor dat we veel minder uitgerust van vakantie terugkwamen dan gehoopt.
Het laatste jaar gaat het gelukkig erg goed. Doordat we een eigen vakantiehuisje in het bos hebben, gaan we gedurende het jaar vaker naar dezelfde plek. Deze plek is inmiddels zo vertrouwd, dat ook Kyra hier volkomen op haar gemak is. Tussen haar eigen spullen, in haar ‘tweede’ bed, lekker in de frisse boslucht, komt ook zij helemaal tot rust. Hierdoor kunnen wij als gezin ook weer volop genieten van de vakantie!
In mijn werk, als begeleider van kinderen met autisme, kom ik regelmatig gezinnen tegen die ook moeite hebben met ‘op vakantie gaan’. Of moeite hebben de lange schoolvakanties door te komen. Wat kun je doen om je kind met autisme voor te bereiden op deze zomerperiode en het toch structuur te bieden die het zo hard nodig heeft?
Mijn tips:
- Werk met dagritme pictogrammen. Door met pictogrammen voor je kind visueel te maken wat er die dag gaat gebeuren, kan het zich alvast voorbereiden. Dit kan veel rust geven. Op sclera.be kun je veel pictogrammen vinden; zelfs voor bijzondere activiteiten.
- Plan niet teveel op één dag. Wat ook kan helpen, is om een deel van de dagstructuur hetzelfde te houden. Houd bijvoorbeeld het ochtendprogramma altijd hetzelfde en kies in de middag een wisselende activiteit. Zo bouwt je kind niet de hele dag door spanning op, maar kan het zich opladen voor de specifieke activiteit, om vervolgens weer af te bouwen richting rust. En aangezien de vakantie lang is, is er op die manier genoeg tijd om veel met elkaar te ondernemen.
- Houd het slaapritueel gelijk. Heeft je kind behoefte aan een vast ritueel voor het slapen gaan? Probeer dit zoveel mogelijk vast te houden tijdens de vakantie. Natuurlijk ben je wel eens een uurtje later in de zomerperiode, maar door wel dezelfde handelingen op dezelfde manier uit te voeren, is het naar bed gaan voorspelbaar voor je kind. Dit kan ervoor zorgen dat je kind gemakkelijker in slaap valt.
- Onderneem fysieke activiteiten: Een beetje beweging is voor iedereen goed. Om prikkels te kunnen verwerken, kan het fijn zijn voor je kind met autisme om lekker in de natuur te zijn. Wandelen, fietsen of steppen; een fysieke activiteit in de buitenlucht zorgt ervoor dat de spanning uit het lichaam kan. Dit bevordert de prikkelverwerking en zorgt voor een fysieke ontspanning.
En ten slotte: als ouders van een zorgintensief kind zijn we vaak bezig met alles om de vakantie heen. Zal het goed gaan? Kan mijn kind het aan? Zal hij of zij slapen vanavond? Door deze onbewuste stress, kun je zelf niet ontspannen. Een lastig, maar begrijpelijk probleem. Door een goede voorbereiding en wat aanpassingen in het dagritme, kun je echter voor je kind veel rust creëren. En een blij kind, is ongetwijfeld ook een blije ouder!
Lees meer tips over een autismevriendelijke vakantie op de website van de Nederlandse Vereniging voor Autisme.
Over Tamara Hendrikse
Tamara Hendrikse is moeder van Kyra (4) en Lennon (2). Zij vertelt in haar blog over haar ervaringen nadat Kyra op 3-jarige leeftijd de diagnose autismespectrum stoornis (ASS) kreeg. In het dagelijks leven is Tamara werkzaam als ABA trainer, waarbij ze werkt met jonge kinderen met autisme.
Meer verhalen van Tamara: